نشست ایران و آمریکا در عمان با «گفت‌وگوی مستقیم عراقچی و ویتکاف» به پایان رسید
نشست مقدماتی گفت‌وگوهای ایران و آمریکا در عمان با «گفت‌وگوی مستقیم عراقچی و ویتکاف» به پایان رسید. آسوشیتدپرس نیز خبر داد کاروان همراه فرستادۀ آمریکا روز شنبه پس از بیش از دو ساعت مذاکره محل برگزاری نشست را ترک کرد.
بر اساس این گزارش، این کاروان حدود ساعت ۱۷ و ۲۰ دقیقه به‌وقت تهران از محل برگزاری مذاکرات خارج شد.
کانال سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز اعلام کرد این گفت‌وگوها دقایقی پیش پایان یافت و «طرفین موافقت کردند که این گفت‌وگوها در هفته آینده ادامه یابد».
وزارت خارجه ایران فضای گفت‌وگو میان نمایندگان دو طرف را «سازنده و مبتنی بر احترام متقابل مواضع دولت‌های متبوع خود» توصیف کرد و افزود در نشست روز شنبه دربارۀ «رفع تحریم‌ها» و «موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای» ایران «از طریق وزیر امور خارجه عمان» تبادل نظر کردند.
در اطلاعیه وزارت خارجه ایران همچنین آمده است که پس از دو ساعت نیم مذاکره «به‌صورت غیرمستقیم، رؤسای هیئت‌های نمایندگی ایران و آمریکا در هنگام ترک محل گفت‌وگوها با حضور وزیر امور خارجه عمان دقایقی گفت‌وگو کردند».
ساعتی قبل وب‌سایت خبری «اکسیوس» نیز به‌نقل از یک «منبع مطلع» نوشته بود که اگر تعاملات اولیه در روز شنبه مثبت باشد، گفت‌وگوهای مستقیم میان ویتکاف و عراقچی می‌تواند در ادامه همان روز یا روز یک‌شنبه برگزار شود.
عامل «ابهام در گفت‌وگو» چه تأثیری بر مذاکرات دارد؟
عطا محامد تبریز، کارشناس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در بارسلونا، در گفت‌وگو با رادیوفردا از تأثیر «ابهام در گفت‌وگو» میان ایران و آمریکا، وجوه اشتراک دو طرف و احتمال حصول توافق برای ادامۀ گفت‌وگوها پرداخته است.
تهیه گزارش از محل نشست به‌شدت محدود است
خبرنگار نیوزمکس که برای پوشش نشست ایران و آمریکا به مسقط، پایتخت عمان، سفر کرده است، می‌گوید در حال حاضر محدودیت‌های زیادی برای تهیۀ گزارش از محل گفت‌وگوها وجود دارد.
به‌گفتۀ اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، «این گفت‌وگوها در محل پیش‌بینی‌شده توسط میزبان عمانی، با استقرار نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در سالن‌های مجزا انجام می‌شود و طرفین نقطه‌نظرات و مواضع خود را از طریق وزیر خارجه عمان به یکدیگر منتقل می‌کنند».
کاهش تحریم‌ها، «کنترل» برنامۀ هسته‌ای و تبادل زندانیان؛ بخشی از اهداف مذاکرات به‌نقل از یک منبع عمانی
خبرگزاری رویترز به‌نقل از یک منبع عمانی می‌گوید هدف مذاکرات ایران و آمریکا «کاهش تنش‌های منطقه‌ای، تبادل زندانیان و رسیدن به توافق‌های محدود برای کاهش تحریم‌ها در ازای "کنترل" برنامه هسته‌ای ایران است».
این در حالی است که پیشتر برخی مقامات جمهوری اسلامی تأکید کرده‌اند که موضوع مذاکرات «برنامۀ هسته‌ای ایران با هدف لغو تحریم‌ها» است.
ساعتی پس از انتشار خبر رویترز به‌نقل از منبع عمانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در گفت‌وگو با تلویزیون ایران این خبر را «بی‌مبنا و حاشیه‌سازی» خواند، و در عین حال افزود «ما یک فرصت واقعی و صادقانه به دیپلماسی می‌دهیم برای این‌که با گفت‌وگو بتوانیم موضوع هسته‌ای را از یک طرف و مهم‌تر از آن برای ما رفع تحریم‌ها را پیش ببریم».
ساعتی قبل خبرگزاری رویترز به نقل از یک «مقام ایرانی» نیز نوشت «مدت زمان مذاکرات که صرفاً درباره موضوع هسته‌ای است، بستگی به جدیت و حسن نیت طرف آمریکایی دارد».
جمهوری اسلامی ایران قبلاً هرگونه مذاکره در مورد برنامه موشکی و قابلیت‌های دفاعی خود را رد کرده است.
هفته‌نامه تایم: دیپلماسی ترامپ دربارهٔ ایران ممکن است جواب دهد
هفته‌نامهٔ «تایم» در مقاله‌ای به قلم تریتا پارسی که روز ۲۲ فروردین منتشر شد، ارزیابی کرده که «دیپلماسی ترامپ دربارهٔ ایران ممکن است جواب دهد».
نویسندهٔ «تایم» با برشمردن عواملی که می‌تواند «فشار دیپلماتیک ترامپ» را موفقیت‌آمیز کند، نوشته است: «نخست این‌که، هر دو طرف انگیزه‌های قوی برای دستیابی به توافق دارند. ترامپ به‌رغم اظهارات تهاجمی و موضع نظامی خود، نمی‌تواند جنگ بزرگ دیگری در خاورمیانه را تحمل کند. او کاندیدایی بود که قول داد سربازان آمریکایی را به خانه باز خواهد گرداند، نه این‌که آن‌ها را درگیر یک جنگ جدید کند».
به نوشته این هفته‌نامه، «چهره‌های با نفوذی مانند تاکر کارلسون، استیو بنن و دیگران نیز به شدت مخالف حملهٔ نظامی به ایران هستند».
از سوی دیگر، وضعیت اقتصادی ایران به انگیزه‌ای برای دستیابی به توافق از سوی جمهوری اسلامی تبدیل شده است؛ زیرا تهران «نیاز فوری به کاهش تحریم‌ها دارد. قدرت‌های اروپایی احتمالاً بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل را قبل از ماه اکتبر مجدداً اعمال خواهند کرد که این موضوع، مشکلات اقتصادی ایران را افزایش خواهد داد».
نویسندهٔ «تایم» در مورد دلیل دوم که ممکن است دیپلماسی ترامپ در قبال ایران را موفق کند، می‌گوید: «به نظر نمی‌رسد ترامپ از سیاست اسرائیل در مورد ایران پیروی کند. رهبران اسرائیل از اوایل دهه ۱۹۹۰ به شدت مخالف تعامل با ایران بوده‌اند و از ایالات متحده خواسته‌اند که این کشور را بمباران کند. بسیاری استدلال می‌کنند که سقوط اسد در سوریه و ضربات اسرائیل به حزب‌الله به طور قابل توجهی ایران را ضعیف و آن را در برابر حملات نظامی آسیب‌پذیر کرده است».
دلیل سوم و «شاید مهم‌تر» از نظر هفته‌نامه تایم، این است که «تهران به نظر متقاعد شده است ترامپ واقعاً توافق می‌خواهد؛ از سوی دیگر هم مایل است و هم می‌تواند برای دستیابی به آن، تحریم‌ها را به شکل معنا‌داری کاهش دهد. در مقابل، مقامات ایرانی، [جو] بایدن را فاقد اراده سیاسی برای انجام این کار می‌دانستند».
نویسندهٔ مقاله در عین حال دستیابی به توافق بین ایران و آمریکا را «همچنان مشکل» دانسته، زیرا «بی‌اعتمادی عمیقی» بین طرفین جاری است و به گفته او، تهران باید با مذاکره با مردی کنار آید که دستور قتل قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران، و خروج از برجام را صادر کرده است. با این حال، به رغم همه خطرات و مسیر باریک پیش رو، «چشم‌انداز دیپلماسی طی سال‌های اخیر تا به این حد نویدبخش نبوده است».
مذاکرات ایران و آمریکا در عمان آغاز شد
گفت‌وگوهای عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور خاورمیانه، در مسقط پایتخت عمان آغاز شد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، با اعلام این خبر نوشت: «این گفت‌وگوها در محل پیش‌بینی‌شده توسط میزبان عمانی، با استقرار نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در سالن‌های مجزا انجام می‌شود و طرفین نقطه‌نظرات و مواضع خود را از طریق وزیر خارجه عمان به یکدیگر منتقل می‌کنند».
نامه ۹ نماینده کنگرهٔ آمریکا در حمایت از فشار حداکثری ترامپ علیه ایران
«کلودیا تِنی»، نماینده جمهوری‌خواه نیویورک همراه با هشت نماینده دیگر کنگره آمریکا، روز ۲۲ فروردین نامه‌ای به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده ارسال کردند و از تلاش‌های او برای مقابله با برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران تقدیر کردند.
این نامه، ضمن حمایت از یادداشت امنیت ملی شماره ۲ و کارزار فشار حداکثری، موضع دولت ترامپ مبنی بر جلوگیری کامل از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را تأیید می‌کند.
این اقدام در آستانه گفت‌وگوهای هسته‌ای ۲۳ فروردین دولت ترامپ با ایران انجام شد و به گفته خانم تنی، راهبرد فشار حداکثری در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ توانست رژیم ایران را تضعیف کرده و مانع از گسترش تروریسم شود.
از جمله امضاکنندگان این نامه می‌توان به درک اشمیت، بری لاودرمیلک، رودی یاکیم، آبراهام حماده، بورگس اونز، مایکل بامگارتنر، مایک باست و برایان فیتزپاتریک اشاره کرد.
در بخشی از این نامه آمده است: «تحریم‌های اخیر شما علیه چندین هدف ایرانی، به‌ویژه آن‌هایی که با برنامه‌ٔ توسعهٔ موشکی ایران، صادرات انرژی و شبکه‌های مالی این کشور مرتبط هستند، برای اطمینان از تداوم انزوای تهران و جلوگیری از تأمین مالی فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده‌اش ضروری هستند. این اقدامات صرفاً جنبه تنبیهی ندارند، بلکه هدف راهبردی مهمی را دنبال می‌کنند؛ یعنی محروم ساختن رژیم از منابعی که برای غنی‌سازی بیشتر اورانیوم و گسترش جنگ‌های نیابتی علیه متحدان ایالات متحده مانند اسرائیل به آن‌ها نیاز دارد. ادامهٔ سرپیچی‌های این رژیم، لزوم اعمال فشار اقتصادی و دیپلماتیک پایدار را بیش‌ازپیش تقویت می‌کند».
این نامه می‌افزاید: «ما همچنین می‌خواهیم از اقدامات قاطع نظامی دولت شما علیه حوثی‌های تحت حمایت ایران در روزهای اخیر، در پاسخ به حملات مداوم آن‌ها به کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ، قدردانی کنیم. بازگرداندن بازدارندگی نظامی ایالات متحده در برابر ایران حیاتی است».
یک «مقام ایرانی»: خامنه‌ای اختیارات تام به عراقچی داده است
خبرگزاری رویترز به نقل از یک «مقام ایرانی» که نام او فاش نشده است، نوشته که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به عباس عراقچی برای مذاکره با طرف آمریکایی «اختیارات تام» داده است.
او افزود: «مدت زمان مذاکرات که صرفاً درباره موضوع هسته‌ای است، بستگی به جدیت و حسن نیت طرف آمریکایی دارد».
ایران هرگونه مذاکره در مورد برنامه موشکی و قابلیت‌های دفاعی خود را رد کرده است.
پیشتر نیز علی شمخانی، مشاور سیاسی علی خامنه‌ای، در شبکه ایکس، توئیتر سابق، نوشته بود که وزیر خارجه ایران با «اختیارات کامل» راهی عمان است.
به ادعای او، «تهران به دور از نمایش و لفاظی مقابل دوربین‌ها به‌دنبال توافق واقعی و عادلانه است، پیشنهادات مهم و قابل اجرا آماده است».
تقویت ارزش ریال ایران در روز مذاکرات تهران و واشینگتن
ارزش ریال ایران در روزی که قرار است گفت‌وگوهای ایران و آمریکا بر سر پرونده هسته‌ای تهران در عمان آغاز شود، تقویت شد و قیمت هر دلار آمریکا در روز شنبه به ۹۸ هزار و ۵۰۰ تومان افت کرد.
دلار آمریکا تا روز جمعه بالای ۱۰۰ هزار تومان قیمت خورده بود و حتی هفته گذشته تا ۱۰۶ هزار تومان نیز افزایش یافت.
قیمت طلا در ایران هم برخلاف بازارهای جهانی شاهد کاهش بود، به طوری که هر سکه امامی که تا پیش از این ۱۰۰ میلیون تومان معامله می‌شد، در روز شنبه به حدود ۹۰ میلیون تومان افت کرد.
شاخص کل بورس تهران نیز با رشد ۱۵ هزار واحدی در پایان معاملات روز شنبه به دو میلیون و ۸۴۵ هزار واحد رسید.
عراقچی: اگر اراده کافی وجود داشته باشد، دربارهٔ جدول زمانی تصمیم می‌گیریم
وزیر خارجه ایران در دیدار با همتای عمانی خود، در مورد گفت‌وگوی هسته‌ای ایران و آمریکا گفت که «نیت ما رسیدن به توافق شرافتمندانه از موضع برابر است».
او با انداختن توپ به زمین آمریکا، افزوده که «اگر طرف مقابل از موضع برابر وارد شده باشد، شانسی برای یک تفاهم اولیه که منجر به یک مسیر مذاکراتی شود، وجود خواهد داشت».
وزیر خارجه ایران در دیدار با همتای عمانی خود مواضع جمهوری اسلامی ایران را برای انتقال به طرف آمریکایی، در اختیار او قرار داد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، عباس عراقچی پیش از آغاز گفت‌وگو بین ایران و آمریکا، با بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، دیدار و رایزنی کرد و طرف عمانی عباس عراقچی را «در جریان ترتیبات و تمهیدات پیش‌بینی‌شده» برای انجام گفت‌وگوهای امروز قرار داد.
گفت‌وگوهای ایران و آمریکا بعد از ظهر شنبه به وقت عمان آغاز می‌شود.