وزیر خارجهٔ ایالات متحده آمریکا میگوید اگر ایران خواهان نیروگاه هستهای برای تولید برق است، میتواند راکتور بسازد و برای سوخت آن، اورانیوم غنیشده از خارج وارد کند.
مارک روبیو این اظهارات را پنجشنبهشب، ۱۱ اردیبهشت، در گفتوگو با برنامه «هانیتی» در شبکهٔ فاکس نیوز بیان کرد.
او گفت: «آنها باید از حمایت از تروریستها دست بکشند، از کمک به حوثیها (در یمن) خودداری کنند، ساخت موشکهای دوربرد که هدفی جز استفاده برای سلاح هستهای ندارند، کنار بگذارند، و غنیسازی اورانیوم را متوقف کنند».
آقای روبیو افزود: «اگر ایران خواهان یک برنامه هستهای غیرنظامی صلحآمیز است، یعنی نیروگاههای هستهای مانند سایر کشورهای جهان میخواهد، راهی برای انجام آن وجود دارد. و آن این است که شما راکتورها را میسازید و اورانیوم غنیشده برای سوخت آن راکتورها را وارد میکنید».
وزیر خارجهٔ آمریکا تأکید کرد: «دهها کشور در سراسر جهان این کار را انجام میدهند» و افزود: «تنها کشورهایی در جهان که اورانیوم غنیسازی میکنند، کشورهایی هستند که سلاح هستهای دارند».
به گفتهٔ آقای روبیو، ایران ادعا میکند که به دنبال سلاح هستهای نیست «اما میخواهد».
«چیزی که ایران اساساً میخواهد این است که تنها کشور غیرسلاح هستهای در جهان باشد که اورانیوم را غنی میکند».
ایران و آمریکا در حال حاضر با میانجیگری عمان درگیر مذاکراتی هستند که هدف آن محدود کردن برنامهٔ هستهای تهران در ازای لغو برخی تحریمهای ایالات متحده است. مقامهای آمریکایی در هفتههای گذشته اظهارات متفاوتی در مورد غنیسازی اورانیوم در ایران بیان کردهاند.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، ابتدا اعلام کرد که ایران میتواند غنیسازی اورانیوم در سطح ۳.۶۷ انجام دهد، اما بعد گفت که ایران نمیتواند غنیسازی اورانیوم داشته باشد.
آقای روبیو نیز پیشتر مخالفت خود را با انجام غنیسازی در ایران ابراز کرده بود.
مقامهای جمهوری اسلامی میگویند که غنیسازی اورانیوم «خط قرمز» ایران در دستیابی به یک توافق احتمالی با ایالات متحده است و «حق غنیسازی» قابل مذاکره نیست.
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از اظهارت خود گفت: سطحی که ایران اورانیوم را غنی میکند «واقعاً مسئله اصلی نیست زیرا اگر توانایی غنیسازی ۳.۶۷ درصد را داشته باشید، فقط چند هفته طول میکشد تا به ۲۰ درصد و سپس ۶۰ درصد و بعد ۸۰ و ۹۰ درصدی که برای یک سلاح نیاز دارید برسید».
دونالد ترامپ اردیبهشت ۱۳۹۷ در دوره اول ریاستجمهوری خود خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد و ایران پس از آن برخی تعهدات هستهای خود ذیل این توافق را کنار گذاشته و سطح غنیسازی اورانیوم را تا ۶۰ درصد افزایش داده که به سطح نظامی بسیار نزدیک است.
گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که میزان ذخایر اورانیوم ایران در سالهای اخیر به سطحی رسیده که در صورت غنیسازی ۹۰ درصدی، برای ساخت شش بمب اتمی کفایت میکند.
مارک روبیو در ادامه به انتظارات خود از ایران در مذاکرات با آمریکا اشاره کرد و گفت: «ایران فقط باید بگوید ما موافقت کردهایم دیگر غنیسازی نکنیم، ما راکتورهایی خواهیم داشت زیرا ما انرژی هستهای میخواهیم، و اورانیوم غنیشده وارد میکنیم».
او افزود: «این یک فرصت برای آنهاست. و این بهترین فرصتی است که آنها خواهند داشت. رئیسجمهور ترامپ رئیسجمهور صلح است. او جنگ نمیخواهد. او درگیری نمیخواهد. هیچ کدام از ما نمیخواهیم».
وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد: «در اینجا یک مسیر رو به جلو وجود دارد. اما چیزی که نمیتواند اتفاق بیفتد این است که در دنیایی زندگی کنیم که ایران در آن سلاح هستهای داشته باشد».
آقای روبیو گفت: «اگر ایران دوست دارد بگوید که علاقهای به سلاح هستهای ندارد. دوست دارد بگوید تنها چیزی که میخواهد انرژی هستهای صلحآمیز است، پس نباید از بازرسی بازرسان از جمله آمریکاییها هراس داشته باشد».