اسرائیل بار دیگر حومۀ دمشق، پایتخت سوریه، را هدف حمله قرار داد.
حملۀ هوایی روز چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت در حالی صورت گرفت که درگیریهای فرقهای در دو روز گذشته نزدیک به ۴۰ کشته بر جای گذاشته و اسرائیل در مورد حمله به اقلیت دروزیها در سوریه هشدار داده است.
اسرائیل میگوید در این حمله یک «گروه افراطی» را هدف قرار داده که در حال تدارک حمله به اعضای اقلیت عربِ دروزی در منطقه صحنايا، در جنوب غربی دمشق، بوده است.
یک منبع در وزارت کشور سوریه گفت نیروهای امنیتی حکومت احمد الشرع در تلاشاند تا به درگیریهای موجود در منطقه «میان گروههای مسلح خارج از کنترل دولت» پایان دهند.
در روزهای اخیر، مناطق دروزینشین اطراف دمشق، بهویژه در جرمانا و صحنايا، صحنۀ درگیریهای خونینی بودهاند. این تنشها ظاهراً در پی انتشار یک فایل صوتی منسوب به یکی از روحانیان دروزی آغاز شد؛ فایلی که بعداً رهبران دروزی آن را جعلی خواندند.
حملۀ امروز اسرائیل در منطقۀ صحنایا در واکنش به تشدید خشونتها و تهدیدهایی بوده که متوجه جامعه دروزی شده است. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، این عملیات را اقدامی هشدارآمیز برای محافظت از جامعه دروزی خواند.
رئیس ستاد ارتش اسرائیل هم به نیروهایش دستور داد که برای حمله به اهداف دولتی سوریه، در صورتی که خشونتها علیه دروزیها ادامه پیدا کند، آماده باشند.
مناطق دروزینشین در سوریه، از جمله سویدا، صحنايا و جبلالدروز، به بلندیهای جولان نزدیکاند؛ جایی که مرز اسرائیل با سوریه واقع شده است. اسرائیل میگوید هرگونه درگیری یا نفوذ گروههای افراطی در این مناطق میتواند تهدید مستقیمی برای امنیت مرزهای شمالی اسرائیل باشد.
دروزیها کیستند؟
جامعۀ کوچک دروزی سوریه که در طول جنگ داخلی طولانی این کشور تا حد زیادی بیطرف مانده بود، از زمان برکناری بشار اسد در سال گذشته، اکنون از یک سو خود را در مواجهه با دولت اسلامگرای جدید و از سوی دیگر در میانۀ مداخلۀ نظامی اسرائیل میبیند.
دروزیها بهعنوان یک یک اقلیت قومی مذهبی عرب، پیش از جنگ حدود سه درصد از جمعیت ۲۳ میلیون نفری سوریه را تشکیل میدادند؛ یعنی تقریباً ۷۰۰ هزار نفر.
اکثر آنها در استان سویدا در جنوب سوریه زندگی میکنند و گروههای کوچکتری هم در اطراف دمشق اقامت دارند.
دروزیها از نظر دینی توحیدگرا هستند و مذهبشان شاخهای منشعب از اسلام بهشمار میروند، اما مذهب آنها بسیار سری و بسته است و پذیرای افراد تازهوارد نیست. گروههای اسلامگرای سنی که اکنون بخشی از دولت جدید سوریه هستند و ریشههایی در شبکۀ جهادی القاعده دارند، به دروزیها با سوءظن نگاه میکنند و اسلامگرایان افراطی نیز آنان را «کافر» میخوانند.
جمعیتی از دروزیها، حدود ۱۵۰ هزار نفر، نیز در اسرائیل و بلندیهای جولان که تحت اشغال اسرائیل است، زندگی میکنند.
اکثر دروزیهای ساکن اسرائیل تابعیت اسرائیلی دارند و در ارتش این کشور خدمت میکنند. اما در مقابل، بیش از ۲۳ هزار دروزی ساکن بلندیهای جولان تابعیت اسرائیلی ندارند و همچنان خود را شهروند سوریه میدانند.
جمعیت اقلیت دروزی در لبنان نیز شامل حدود ۲۰۰ هزار نفر است.
جنگ داخلی
دروزیهای سوریه تا حد زیادی از جنگ داخلی که از سال ۲۰۱۱ و در پی سرکوب اعتراضهای ضددولتی توسط بشار اسد آغاز شد، کنارهگیری کردند.
نیروهای دروزی بیشتر بر دفاع از سرزمینهای خود تمرکز داشتند و از پیوستن گسترده به ارتش سوریه پرهیز کردند.
استان سویدا، تا پیش از آنکه اسد در دسامبر ۲۰۲۴ از قدرت برکنار شود، بیش از یک سال شاهد اعتراضهای ضددولتی بود. در طول جنگ، دروزیها گروههای مسلح محلی تشکیل دادند و پس از سقوط اسد، برخی از این گروهها وارد مذاکره با دولت دمشق جدید شدهاند تا در ارتش ملی جدید ادغام شوند؛ روندی که در دیگر نقاط سوریه نیز دیده شده است.
دوران پس از اسد
بشار اسد که خود از اقلیت علوی سوریه بود، تلاش داشت خود را بهعنوان حامی اقلیتها در برابر شورشیان اسلامگرا معرفی کند. دولت جدید سوریه نیز بارها تلاش کرده است تا به اقلیتها اطمینان دهد که از آنها محافظت خواهد کرد.
با این حال، ماه گذشته، کشتارهای فرقهای در مناطق علوینشین در ساحل مدیترانه رخ داد و در هفته جاری نیز دهها نفر، ازجمله جنگجویان دروزی، در درگیریهای فرقهایِ نزدیک دمشق کشته شدهاند.
از زمان سقوط اسد، اسرائیل حمایتهای خود از جامعۀ دروزی سوریه را افزایش داده و همزمان نگرانی خود از رویکردهای رهبران جدید سوریه را ابراز کرده و آنها را «جهادی» خوانده است.
دولت اسرائیل همچنین اعلام کرده که در ماههای اخیر هزاران بسته کمک انسانی برای جامعه دروزی سوریه ارسال کرده است.
در ماه گذشتۀ میلادی، اسرائیل پس از درگیریها در یکی از حومههای دمشق، به دولت جدید سوریه هشدار داد که به جامعه دروزی آسیب نرساند. رهبران دروزی اما وفاداری خود را به «سوریه یکپارچه» اعلام نمودند.