در تابستان سال گذشته داور ساویچیچ، یک مزدور صرب که در چارچوب گروه مزدوران واگنر در سوریه و اوکراین می‌جنگید، با حضور در یک برنامهٔ تبلیغاتی روس خواستار پیوستن نیروهای جدید به یک واحد نظامی داوطلب شد که در کنار ارتش روسیه علیه اوکراین می‌جنگد.
او در این برنامهٔ تلویزیونی گفت: «می‌خواهم از روس‌ها و صرب‌ها دعوت کنم به واحد نظامی‌مان بپیوندند تا بهتر از گذشته فعال باشیم». او افزود که این «واحد داوطلب» با وزارت دفاع روسیه قرارداد بسته است.
ساویچیچ در تعاملات پیشین خود با خبرنگاران همواره مدعی بود که «یک کارگر سادهٔ ساکن حومهٔ مسکو است».
اما از یک پایگاه دادههای ادارهٔ پزشکی وزارت دفاع روسیه که به تازگی در اختیار رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد قرار گرفته روشن می‌شود که ساویچیچ افسر سازمان اطلاعات نظامی روسیه است.
او از پاییز گذشته به دلیل «ایجاد بی‌ثباتی در اوکراین» در فهرست تحریمی بریتانیا قرار گرفته است.
درز اطلاعات پزشکی وزارت دفاع روسیه
پایگاه اطلاعات پزشکی وزارت دفاع روسیه به کمک آلکسی ژیلیایف به دست خبرنگاران رسیده است. او پیش‌تر یک گروهبان مسئول واحد تخلیهٔ پزشکی مرتبط با لشکر ۱۴۴ تفنگداران موتوری ارتش روسیه بود و پس از فرار از روسیه، در فرانسه درخواست پناهندگی داده است.
خبرنگاران به طور مستقل صحت اطلاعات درز کرده را تایید و به واسطهٔ شبکه‌های اجتماعی و اطلاعات عمومی هویت بسیاری از افراد ذکر شده را روشن کرده‌اند.
این پایگاه داده‌ها دربردارندهٔ اطلاعات ۱۶۵ هزار و ۵۸۴ نفر است که از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا اواسط سال ۲۰۲۴ در بیمارستان‌های نظامی روسیه تحت درمان قرار گرفته‌اند. این اطلاعات شامل نام، درجهٔ نظامی، محل خدمت، تاریخ بستری و ترخیص، مکان درمان و نوع جراحات است.
از این پایگاه دادههای پزشکی نمی‌توان شمار کل تلفات نیروهای روس را به دست آورد. برخی منابع غربی برآورد می‌کنند که ارتش روسیه طی سه سال جنگ در اوکراین بیش از ۷۰۰ هزار نفر کشته و زخمی داشته است.
دادههای مربوط به داور ساویچیچ، مزدور صرب بوسنیایی، در پایگاه داده بیمارستان‌های وزارت دفاع، او را به عنوان سرهنگ در اداره اصلی ستاد کل نیروهای مسلح فدراسیون روسیه، سازمان اطلاعات نظامی معروف به جی‌آر‌یو، معرفی می‌کند
روسیه چند مزدور خارجی جذب کرده است؟
برآوردی دقیق از شمار کل اتباع خارجی که در نیروهای مسلح روسیه علیه اوکراین می‌جنگند، وجود ندارد. اما از دادههای پزشکی درز کرده انبوهی از اطلاعات در این زمینه به دست آمده است.
به عنوان مثال، مشخص شده که شهروندان ده‌ها کشور اعم از صربستان، هند، چین، نپال، سری‌لانکا، کامرون و کوبا پس از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین در بیمارستان‌های نظامی روسیه بستری شده‌اند.
گزارش‌ها حاکی‌ست که برخی از این افراد در ازای دریافت پول هنگفت به ارتش روسیه پیوسته‌اند و عده‌ای دیگر با فریب به جبهه اعزام شده‌اند.
واحد مزدوران «گرگ‌ها»
دادههای پزشکی وزارت دفاع روسیه اولین مدرک رسمی شناخته‌شده‌ای است که داور ساویچیچ را به عنوان افسر اطلاعات نظامی ارتش روسیه معرفی می‌کند. ظن این می‌رود که وظیفهٔ او، جذب مزدوران خارجی برای ارتش روسیه بوده است.
از اسناد موجود چنین برمی‌آید که صرب‌های صربستان و بوسنی و هرزه‌گوین حتی پیش از تهاجم گستردهٔ ارتش روسیه علیه اوکراین در سه سال قبل، در کنار نیروهای روس در سوریه و شرق اوکراین جنگیده بودند. اما واحد «گرگ‌ها» توسط ساویچیچ (که نام مستعار او میان نظامیان روس «گرگ» است) در آستانهٔ جنگ تمام‌عیار روسیه علیه اوکراین تاسیس شد.
این «واحد داوطلب» در ابتدا با شرکت نظامی خصوصی موسوم به «ردوت» قرارداد بسته بود. اما تحقیقات رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد نشان داد که «ردوت» در واقع بخشی از ادارهٔ اطلاعات نظامی ارتش روسیه است که موظف شده مزدوران خارجی را از سراسر جهان برای جنگیدن علیه اوکراین استخدام کند.
براساس پایگاه دادههای پزشکی، ساویچیچ چهار ماه پس از آغاز جنگ تمام‌عیار روسیه علیه اوکراین به دلیل اصابت ترکش به شانهٔ راستش در بیمارستان نظامی روسیه بستری و پس از یک ماه از بیمارستان ترخیص شد. از اطلاعات پزشکی مشخص نیست او دقیقاً کجا زخمی شده، اما در آن زمان، نیروهای روسیه درگیر نبردهای سخت در سِوِرودونتسک در شرق اوکراین بودند و نیروهای اوکراینی نیز در منطقهٔ ایزیوم ضدحمله کردند.
غیر از ساوچیچ که به سوالات کتبی خبرنگاران پاسخ نداد، اطلاعات پنج مزدور صرب دیگر در پایگاه پزشکی وزارت دفاع روسیه وجود دارد.
بیشتر در این باره: گزارش تحقیقی دربارهٔ صدها کوبایی که علیه اوکراین میجنگنداستخدام مزدوران خارجی «با هویج یا چماق»
از آغاز تهاجم گستردهٔ نظامی روسیه علیه اوکراین، نیروهای خارجی هم برای دفاع از اوکراین و هم برای کمک به ارتش روسیه در کنار نظامیان دو کشور می‌جنگند. در عین حال روش استخدام این نیروها کاملاً متفاوت است. اوکراین یک لژیون بین‌المللی تاسیس کرد و به طور علنی برای جذب نیرو تبلیغ می‌کند. روش روسیه پنهانکارانه است و از شواهد چنین برمی‌آید که این روش‌ها شامل مشوق‌هایی همچون دستمزد بالا و تسریع روند ارائه شهروندی روسیه و یا فریب و زور است.
گزارش‌های متعدد حاکی‌ست که کارگران مهاجر در روسیه، به‌ویژه کارگران فصلی از کشورهای آسیای میانه، اغلب توسط نیروهای امنیتی و انتظامی تحت فشار قرار گرفته‌اند تا برای جنگیدن علیه اوکراین به نیروهای روس بپیوندند.
تلفات سنگین نیروهای روس در اوکراین وزارت دفاع روسیه را واداشته است تا روشی پیدا کند که نیروهای کشته و زخمی شده به طور مستمر جایگزین شوند.در ابتدا، مزدوران «گروه واگنر» نقش پررنگی در این راستا داشتند. یوگنی پریگوژین و پس از مرگش، ماموران روس، اول از همه در میان زندانیان، به دنبال نیروی تازه‌نفس بوده‌اند؛ به این زندانیان که در میان آنها حتی قاتلین انسان‌خوار هم بودند وعده داده شده که پس از شش ماه جنگیدن در جبهه‌های اوکراین مورد عفو قرار می‌گیرند.
هفت ماه پس از حملات گسترده علیه اوکراین، ۳۰۰ هزار نفر با فرمان ولادیمیر پوتین بسیج شده‌اند اما واکنش منفی جامعه که موجی از مهاجرت را برانگیخته، باعث شد که کرملین از ادامهٔ بسیج عمومی خودداری کند. در مقابل، نیروهای محلی دستور گرفته‌اند نیروهای جدید را در ازای مشوق‌های مالی استخدام کنند.
در برخی از مناطق روسیه پاداش امضای یک قرارداد برای جنگیدن در اوکراین چندین برابر میانگین حقوق کارمندان محلی است. به عنوان مثال، در اوفا که با پرداخت چهار میلیون روبل به عنوان پاداش یکباره و ۲۵۰ هزار روبل به عنوان حقوق ماهانه به نظامیان رکورد می‌زند، حقوق ماهانهٔ یک کارگر ۸۷ هزار روبل است.
در بهار سال گذشته، وزارت دفاع بریتانیا اعلام کرد که وزارت دفاع روسیه به خارجیانی که به ارتش این کشور ملحق می‌شوند ۲۲۰۰ دلار در ماه پرداخت می‌کند و دریافت تابعیت روسیه را نیز پیشنهاد داده است.
آلکسی ژیلیایف که پایگاه دادههای پزشکی وزارت دفاع روسیه را در اختیار خبرنگاران تحقیقی قرار داده، به رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد گفته که برخی سربازان خارجی ماهانه ۶۴۰ هزار روبل (معادل ۷۴۰۰ هزار دلار) دریافت می‌کنند که تقریباً سه برابر حقوق متوسط سربازان روس است.
پاهاری پراکاش تعداد زیادی ویدئو از جنگیدن در اوکراین و بستری شدن در روسیه را در تیک‌تاک منتشر کرده است
مزدوران از کدام کشورها به ارتش روسیه می‌پیوندند؟
به گزارش رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد، در پایگاه پزشکی وزارت دفاع روسیه اطلاعات یک نظامی چینی دیده می‌شود. دوان وای ۳۶ ساله به عنوان تک‌تیرانداز در شرق اوکراین می‌جنگید و دو سال پیش یک ماه با جراحت ترکش در بیمارستان روسیه بستری بود.
دادههای درز شده شامل اطلاعات ده‌ها سرباز نپالی است که در بیمارستان‌های نظامی روسیه تحت درمان قرار گرفته‌اند. در میان آنها پاهاری پراکاش ۴۳ ساله است که پس از مجروح شدن، یک پای خود را از دست داده. او تعداد زیادی ویدئو از جنگیدن در اوکراین و بستری شدن در روسیه را در تیک‌تاک منتشر کرده است. در یکی از این ویدئوها او یک کوبایی و یک شهروند جمهوری غنا را نشان می‌دهد که در همان بیمارستان بستری‌اند.
یک نپالی دیگر به نام رامچاندرا خادکا که اطلاعات او نیز در پایگاه دادههای پزشکی به چشم می‌خورد پیش‌تر به سی‌ان‌ان گفته بود که به دلیل نبود کار در نپال به ارتش روسیه پیوسته اما از این تصمیم متاسف است.
رد پای آنلاین پاهاری پراکاش، مزدور نپالی، جزئیات متعددی را در مورد همکاری او با ارتش روسیه نشان می‌دهد، از جمله جایزه‌ای (سمت چپ) که او برای «شجاعت» دریافت کرد
برآورد می‌شود که دست‌کم ۱۵ هزار شهروند نپال به امید دستمزد بالا و دریافت تابعیت روسیه به جبهه‌های اوکراین اعزام شده‌اند. گزارش‌ها حاکی‌ست بسیاری از آنها نه به روسی مسلط‌اند و نه به انگلیسی؛ یک گزارش حاکی‌ست گروهی از آنها که نتوانسته‌اند به تقاضای اسم شب پاسخ دهند با نظامیان روس درگیر شدند و در این درگیری دست‌کم سه نپالی کشته شده‌است.
هندی‌ها نیز بخش قابل‌توجهی از مجروحان ثبت‌شده در پایگاه دادههای پزشکی را تشکیل می‌دهند.
یک نپالی به نام رامچاندرا خادکا که اطلاعات او نیز در پایگاه دادههای پزشکی به چشم می‌خورد، پیش‌تر به سی‌ان‌ان گفته بود که به دلیل نبود کار در نپال به ارتش روسیه پیوسته اما از این تصمیم متاسف است
گوپریت سینگ ۲۱ ساله در بهار گذشته در بیمارستان نظامی روسیه بستری بود. خانواده‌‌اش به یک روزنامهٔ هندی گفته‌اند که او هنگام سفر سال نو به روسیه مجبور به امضای قرارداد نظامی با ارتش این کشور شده است.
سپتامبر پارسال گزارش شد که سینگ به هند بازگشته است و به روستاییان محلی گفته که از بیمارستان محل درمان خود فرار کرده است.
بنابه گزارش وزارت خارجهٔ هند، مجموعاً ۱۲۵ تبعه این کشور به نیروهای روس پیوسته‌اند؛ ۱۲ نفر کشته و ۱۶ نفر مفقود شده‌اند.
خانوادهٔ مزدور هندی، گوپریت سینگ، به یک روزنامه هندی گفته‌اند که او در حین تعطیلات در روسیه مجبور به ثبت نام در ارتش روسیه شده است
صدها نفر در پایگاه دادههای پزشکی وزارت دفاع روسیه نام‌های اسپانیایی دارند؛ اکثر آنها کوبایی هستند.
یک محقق کوبایی برآورد کرده که ممکن است حدود پنج هزار کوبایی در کنار نیروهای روسیه در اوکراین بجنگند.
کوبایی ۳۶ ساله به نام فرانک داریو یاروسای مانفوگا، معلم ۳۶ ساله اهل کوبا پس از سه ماه جنگیدن در اوکراین به اسارت نیروهای اوکراینی درآمد.
او به بخش اوکراینی رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد گفت که مجبور شد قراردادی امضا کند که مفهوم آن را نفهمید. او افزود: «هرگز قصد کشتن کسی را نداشتم و نمی‌خواستم در این جنگ شرکت کنم».