خبرگزاری رویترز به نقل از سه منبع گزارش داد که ایران در تدارک ارسال قریبالوقوع پرتابگرهای موشک فتح-۳۶۰ به روسیه است؛ این موشکها به گفته ایالات متحده سال گذشته برای استفاده علیه اوکراین به روسیه ارسال شد.
رویترز روز جمعه ۱۹ اردیبهشت به نقل از دو مقام امنیتی غربی و یک مقام منطقهای گزارش داد که ایران در حال آماده شدن برای تحویل پرتابگرهای این موشک بالستیک کوتاهبرد است.
این خبرگزاری افزوده است که تحویل این پرتابگرها، در صورت وقوع، کمک به حمایت از تهاجم روسیه به اوکراین است و همچنین تایید دیگری بر روابط امنیتی رو به گسترش تهران و مسکو خواهد بود.
به گفته تحلیلگران، موشک بالستیک فتح-۳۶۰ که برد آن ۱۲۰ کیلومتر است سلاح جدیدی در اختیار روسیه قرار خواهد داد تا به سمت نیروهای اوکراینی در خط مقدم درگیریها و همچنین به سوی اهداف نظامی و مراکز جمعیتی نزدیک به مرز دو کشور شلیک کنند.
ایالات متحده شهریور سال گذشته اعلام کرد که ایران این موشکها را با ۹ کشتی دارای پرچم روسیه به آن کشور ارسال کرد؛ رویترز در آن زمان گزارش داد که پرتابگرها در محموله این کشتیها نبوده است.
بیشتر در این باره: ایران به رغم هشدارها موشکهای بالستیک به روسیه «تحویل داده است»رویترز اکنون به نقل از مقامات امنیتی غربی و یک مقام منطقهای که نخواستند نامشان فاش شود گزارش داده که تحویل پرتابگرهای فتح-۳۶۰ «قریبالوقوع است».
این مقامها از ارائه جزئیات بیشتر، از جمله اینکه به نظر آنها چرا پرتابگرها همراه با موشکها تحویل داده نشدند، خودداری کردند.
وزارت دفاع روسیه و نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد تاکنون به درخواست خبرگزاری رویترز برای اظهار نظر در این مورد پاسخ ندادهاند.
مقامهای آمریکا نیز تاکنون به این خبر واکنشی نشان ندادهاند.
تهران و مسکو پیش از این ارسال این موشکها یا هرگونه سلاح دیگری را برای کمک به تهاجم تمامعیار به اوکراین انکار کردهاند.
با این حال مقامات آمریکایی، اروپایی و اوکراینی بارها تصریح کردهاند که ایران هزاران پهپاد و محمولههایی از گلوله توپ در اختیار روسیه قرار داده است.
در یکی از تازهترین موارد، ماه گذشته ژنرال کریستوفر کاولی، رئیس ستاد فرماندهی اروپایی ایالات متحده، در اشارهای آشکار به موشکهای فتح-۳۶۰ به قانونگذاران آمریکایی گفت که ایران تاکنون بیش از ۴۰۰ موشک بالستیک کوتاهبرد به روسیه اهدا کرده است.
خبرگزاری رویترز یادآور شده است که استفاده روسیه از این موشکها میتواند به پیچیده شدن تلاشهای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در هر دو موضوع مذاکرات صلح بین اوکراین و روسیه و همچنین توافق هستهای با ایران شود.
یک مقام منطقهای به این خبرگزاری گفت مذاکرات هستهای آمریکا و ایران یکی از «دلایل متعدد» تاخیر در ارسال پرتابگرها به روسیه بوده است.
ایران و آمریکا تاکنون سه دور مذاکرات هستهای برگزار کردهاند و دور چهارم این گفتوگوها که با تعویق همراه شده قرار است شنبه ۲۱ اردیبهشت در مسقط برگزار شود.
جک واتلینگ، پژوهشگر ارشد در اندیشکده آریواسآی در لندن، به رویترز گفت گفت که مقامات ایران موضوع ارسال سلاح به روسیه را جدا از مذاکرات هستهای میبینند و از نظر آنها این دو موضوع «مرتبط تلقی نخواهد شد».
بیشتر در این باره: روسیه در قبال موشک بالستیک «به ایران دانش سری هستهای میدهد»به گفته کارشناسان، روسیه با موشکهای فتح-۳۶۰ میتواند فشار بر اوکراین را افزایش دهد.
فابین هینز، پژوهشگر موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، به رویترز گفت: «برای نیروهای روسیه بسیار آسانتر خواهد بود که علیه اهداف با ارزش بالا حملهای بسیار سریعتر انجام دهند. فتح-۳۶۰ به آمادهسازی زیادی برای پرتاب نیاز ندارد و زمان پرواز آنها هم فوقالعاده کوتاه است.»
به گفته تحلیلگران، استفاده از موشکهای فتح-۳۶۰ به روسیه امکان میدهد که موشکهای پیشرفتهتر خود مانند اسکندر را برای حملات دوربرد به زیرساختهای حیاتی اوکراین، از جمله شبکه برق آن کشور، ذخیره کند و دفاع موشکی اوکراین را تحت فشار قرار دهد.
رالف ساولزبرگ، دانشیار آکادمی دفاع هلند، به رویترز گفت: «فتح-۳۶۰ طوری طراحی شده است که توسط افرادی با آموزش نسبتا کم قابل استفاده باشد.»
او افزود: «چرا روسیه موشکهای بیکیفیت ایرانی میخرد؟ تنها دلیلی که به ذهنم میرسد این است که روسها نمیتوانند تعداد کافی از موشکهای خودشان را تولید کنند. [موشکهای ایرانی] خیلی دقیق نیستند و مواد انفجاری خیلی زیادی هم حمل نمیکنند. اما به دردسرهای اوکراین اضافه میکنند.»
بیشتر در این باره: سود ایران از صادرات موشکهای بالستیک به روسیه چیست؟