فیلم «یک تصادف ساده»، ساختۀ جعفر پناهی، برندۀ نخل طلای هفتادوهشتمین جشنواره فیلم کن شد؛ جایزهای معتبر برای فیلمساز معترضی که بیش از ۱۵ سال اجازۀ خروج از ایران نداشت.
روز شنبه سوم خرداد، کیت بلانشت، بازیگر سرشناس، این جایزه را به پناهی اهدا کرد و حضار پس از اعلام نام او با تشویق ایستادهای پرشور از او استقبال کردند.
جعفر پناهی هنگام دریافت نخل طلا از ایرانیان خواست اختلافات را کنار بگذارند و برای آزادی ایران تلاش کنند.
این فیلمساز معترض گفت: «من از تمام گروهها با هر عقیده و مرام در کشورم و خارج از کشورم، تمام ایرانیان که برای آزادی و رسیدن به مقام انسانی و برای رسیدن به دموکراسی تلاش میکنند، یک خواهش دارم. تمام اختلافات را کنار بگذارید. الان مهم کشور ما است، یکپارچگی کشور ما است. به امید اینکه هر چه زودتر به آزادی برسیم. برسیم به جایی که دیگر کسی به ما نگوید چه بپوش و چه نپوش، چه بکن و چه نکن. و سینما که عشق ما است، کسی به ما نگوید چه بساز و چه نساز. به امید آن روز.»
فیلم «یک تصادف ساده» داستان مردی به نام وحید (با بازی وحید مبصری) را روایت میکند که فردی با پای مصنوعی را میرباید با این تصور که این همان کسی است که در زندان شکنجهاش داده و زندگیاش را نابود کرده است. او سپس در تلاش است با تأیید دیگر بازماندگان، مطمئن شود که این همان شکنجهگر سابق است و تصمیم بگیرد که با او چه کند.
آقای پناهی شامگاه سهشنبه ۳۰ اردیبهشتماه، برای نخستینبار در بیش از دو دهه گذشته، بر فرش قرمز جشنوارۀ فیلم کن حاضر شد.
پناهی، که بهدلیل ساخت فیلمهایش بارها بازداشت شده، آخرین بار در سال ۲۰۰۳ با فیلم «طلای سرخ» بهصورت حضوری در جشنواره کن شرکت کرده بود. آن فیلم در بخش «نوعی نگاه» به نمایش درآمده بود.
در مراسم سهشنبه شب در سالن باشکوه «گران لومیر»، همسر و دختر او، همچنین چند تن از بازیگران فیلم از جمله وحید مُبَصری، بازیگر نقش اصلی، در کنار پناهی حضور داشتند.
سخنگوی فیلم اعلام کرده که پناهی در سالهای اخیر تحت هیچگونه حکم یا ممنوعیت رسمی نبوده و پروندۀ قضایی فعالی نیز علیه او وجود ندارد. این در حالی است که در سال ۲۰۱۰، دادگاهی در ایران پناهی را به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به ۲۰ سال ممنوعیت فیلمسازی و خروج از کشور محکوم کرده بود.
او در گفتوگویی که سهشنبه هفته پیش در نشریهٔ «اسکرین دیلی» منتشر شد، تأکید کرد که با وجود لغو برخی محدودیتها، همچنان ناچار است کارهایش را در خفا انجام دهد و روند تولید فیلم را بهطور غیررسمی و خارج از مجاری قانونی پیش ببرد.
جعفر پناهی پس از نمایش فیلمش در کن با چشمانی اشکبار روی صحنه رفت و در حالی که صدایش میلرزید، این فیلم را به کارگردانان ممنوعالکار در ایران بهویژه زنان فیلمساز و بازیگری تقدیم کرد که از جنبشهای اعتراضی در دفاع از حقوق زنان حمایت کردهاند.
بیشتر در این باره: تشدید فشارهای امنیتی بر گروه سازندهٔ آخرین اثر جعفر پناهی در آستانهٔ جشنوارهٔ کنپناهی پیشتر نیز جوایز معتبری از جشنوارههای جهانی دریافت کرده است، از جمله دوربین طلایی کن برای فیلم «بادکنک سفید» در سال ۱۹۹۵ و خرس طلایی جشنوارۀ برلین برای فیلم «تاکسی» در سال ۲۰۱۵ که آن را در دوران آزادی موقت در تهران ساخته بود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، موفقیت فیلم «یک تصادف ساده» ادامۀ یکی از بیسابقهترین روندهای موفق در دنیای سینما است؛ پخشکنندۀ مستقل آمریکایی «نیون» (Neon) که فیلم پناهی را برای توزیع در آمریکای شمالی پس از نمایش آن در کن خرید، حالا برندۀ پیاپی شش نخل طلا است.
نیون پیش از این نیز پخش فیلمهایی چون «انگل»، «تیتان»، «مثلث اندوه»، «کالبدشکافی یک سقوط» و «آنورا» را بر عهده داشت.
دیگر برندگان جشنواره کن ۲۰۲۵:
- جایزه بزرگ (Grand Prix): «ارزش احساسی» (Sentimental Value) ساخته یواخیم ترییر، درامی خانوادگی از نروژ و دنبالهای تحسینشده برای فیلم «بدترین آدم دنیا».
- بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر مرد: «مامور مخفی» (The Secret Agent) ساخته کلیبر مندونسا فیلیو از برزیل، با بازی واگنر مورا.
- جایزه هیئت داوران: بهصورت مشترک به دو فیلم تعلق گرفت: «صراط»، فیلم جادهای در بیابان از الیور لاکس و «صدای سقوط»، درامی میاننسلی از آلمان به کارگردانی ماشا شیلینسکی.
- بهترین بازیگر زن: نادیا ملیتی برای بازی در «خواهر کوچک»، درام بلوغ به کارگردانی حفصیه هرزی از فرانسه.
- بهترین فیلمنامه: برادران بلژیکی ژانلوک و پییر داردن برای فیلم «مادران جوان». این دو کارگردان پیشتر دو بار نخل طلا را بردهاند.
- بهترین فیلم اول: حسن هادی برای «کیک رئیسجمهور»؛ این فیلم نخستین فیلم عراقی است که تاکنون در جشنواره کن موفق به کسب جایزه شده است.
مراسم اختتامیۀ جشنواره در حالی برگزار شد که پیش از آن برق مناطق جنوب شرقی فرانسه بهطور گسترده قطع شد و پلیس احتمال خرابکاری را مطرح کرده بود. تنها چند ساعت پیش از ورود ستارگان به فرش قرمز، برق در کن دوباره برقرار شد.