امدادرسانی هواپیماهای روسی برخلاف ادعای وزیر کشور ایران
یک روز پس از اظهارات وزیر کشور ایران در مورد عدم استفاده از هواپیماهای روسی در امدادرسانی به بندر رجایی، سفارت روسیه در تهران تصاویر امدادرسانی هواپیماهای روسی را منتشر کرد.
اسکندر مومنی روز دوشنبه گفته بود که از کشور روسیه چند فروند هواپیما آمد و مستقر شد اما استفاده نشد.
رئیس دادگستری هرمزگان: به جان‌باختگان انفجار بندر رجایی دیه پرداخت خواهد شد
رئیس کل دادگستری هرمزگان از موافقت شرکت‌های بیمه برای پرداخت دیه جان باختگان حادثه انفجار در بندر رجایی بندرعباس خبر داد.
مجتبی قهرمانی گفت اسامی ۲۵ نفر از جان‌باختگان که هویت آن‌ها شناسایی شده به شرکت‌های بیمه اعلام شده است و ظرف ۴۸ ساعت دیه آن‌ها پرداخت خواهد شد.
به گفته او، در خصوص جانباختگانی که شناسایی نشده‌اند نیز پس از احراز هویت همین فرآیند طی خواهد شد.
مدیرکل بحران استان هرمزگان اعلام کرده که تعداد جان‌باختگان حادثه در بندر رجایی به ۷۰ نفر رسیده است.
به گفته او، نزدیک به ۲۲ نفر مفقود هستند و جسد ۲۲ نفر هم قابل شناسایی نیست.
اطلاعیهٔ کمیتهٔ بررسی علل حادثه آتش‌سوزی
کمیتهٔ بررسی علت حادثه آتش‌سوزی در بندر رجایی اعلام کرد که قصور در رعایت اصول ایمنی و پدافند غیرعامل محرز شده و مواردی از خلاف‌اظهاری نیز شناسایی شده است.
این کمیته تأکید کرد که علت‌یابی قطعی «نیازمند بررسی‌های فنی و آزمایشگاهی است و با خاطیان بدون اغماض برخورد خواهد شد.»
اطلاعیه این کمیته جزئیاتی در مورد نحوۀ «قصور در رعایت اصول ایمنی» و موارد پر کردن نادرست اظهارنامه باری ارائه نداده است.
ساعاتی پیشتر خبرگزاری فارس نوشته بود که «احتمالاً شرکت‌های واردکننده برای کاهش هزینه‌های گمرکی، درجهٔ خطرناک بودن مواد را اعلام نکرده بودند.»
شمار جان‌باختگان حادثه بندر رجایی به ۷۰ نفر رسید
مدیرکل بحران استان هرمزگان اعلام کرد که تعداد جان‌باختگان حادثه در بندر رجایی به ۷۰ نفر رسیده است. ساعتی پیش از او، محمد آشوری تازیانی، استاندار هرمزگان از تعداد ۶۵ فوتی خبر داده بود.
استاندار هرمزگان همچنین گفته است که «نزدیک ۲۲ نفر مفقودی داریم و جسد ۲۲ نفر هم قابل شناسایی نیست.»
در همین حال خبرگزاری ایسنا نوشت که با اعلام رسمی وزیر کشور و تأیید تیم‌های تخصصی آتش‌نشانی، عملیات ملی مقابله با حریق گسترده در اسکله رجایی به پایان رسید و از این پس، مدیریت ادامه عملیات لکه‌گیری، آواربرداری و جستجو به مسئولان استانی واگذار شد.
وزیر کشور: برخی مقصران این ماجرا احضار شدند
اسکندر مؤمنی، وزیر کشور، در مورد علت انفجار رخ‌داده در بندر رجایی گفت که «رعایت نکات ایمنی و پدافند غیرعامل در این بندر جدی گرفته نشده بود و این موضوع باعث شد که شاهد این حادثه ناگوار باشیم.»
وی یا بیان این‌که «در این حادثه قصورهایی برای ما محرز شد»، افزود که «برخی مقصران این ماجرا احضار شدند.»
به‌رغم گذشت دو روز از این حادثه، هنوز گزارش شفافی از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی در مورد علت این حادثه داده نشده است.
کمی پس از اظهارات وزیر کشور، سارا فلاحی، نماینده مجلس گفت که «علت حادثه بندر شهید رجایی مشخص شده و در گزارش کمیسیون امنیت ملی به آن پرداخته خواهد شد.» او توضیح دیگری در این مورد نداد.
اما در همین حال خبرگزاری فارس می‌نویسد که محتویات کانتینرهای عامل حادثه بندر رجایی، شامل مواد خطرناک و قابل اشتعال بوده و این مواد عمدتاً کاربرد بهداشتی و کشاورزی داشتند. این خبرگزاری می‌گوید که «احتمالاً شرکت‌های واردکننده برای کاهش هزینه‌های گمرکی، درجه خطرناک بودن مواد را اعلام نکرده بودند.»
تاثیر انفجار بندر رجایی بر تامین کالا و سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
بندر رجایی از مبادی اصلی ورود کالاهای اساسی به ایران است و انفجار در آن و اختلال در عملکردش باعث طرح نظارت مختلفی درباره تاثیرات اقتصادی این اتفاق شده است.
جمشید اسدی، اقتصاددان در پاریس، در این باره می‌گوید این اتفاق نه تنها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در تامین کالاهای مختلف شود، بلکه بر جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی هم موثر خواهد بود.
حجم بالای تخریب در بندر رجایی
تصاویر منتشر شده توسط جمعیت هلال‌احمر ایران از حجم بالای تخریب در بندر رجایی حکایت دارد.
انفجار روز ششم اردیبهشت در این بندر موجب آتش‌سوزی شدید شد که همچنان ادامه دارد.
مقامات ایران هنوز دلیلی را برای این حادثه ذکر نکرده‌اند.
محموله وارداتی منفجر شده در بندر رجایی «در اختیار گمرک نبوده است»
گمرک جمهوری اسلامی روز دوشنبه اعلام کرد محمولهٔ وارداتی که ابتدا در بندر رجایی دچار انفجار و حریق شد، «در اختیار گمرک نبوده و هیچ‌گونه شماره ... اظهارنامه مبنی بر این‌که کالا به گمرک اظهار شده، ندارد».
به گزارش خبرگزاری ایسنا، گمرک ایران گفته است که هر محموله کشتی که وارد بندر می‌شود ابتدا بارنامۀ آن به بندر داده می‌شود و پس از آن، بندر محموله را به گمرک اظهار می‌کند تا تشریفات گمرکی و ترخیص آن آغاز شود.
اما به گفته گمرک، «محمولهٔ وارداتی که روز شنبه (ششم اردیبهشت) در بندر شهید رجایی دچار انفجار و حریق شده، هیچ‌گونه شماره ... اظهارنامه مبنی بر این‌که به گمرک اظهار شده باشد را ندارد و این کشتی و محمولهٔ آن در اختیار گمرک نبوده است».
تا کنون گمانه‌زنی‌های مختلفی در مورد محمولهٔ منفجر شده مطرح شده که مهمترین آن، ورود «سوخت جامد موشک» به بندر و «جابه‌جایی غیر اصولی» آن است.
روزنامه نیویورک تایمز در همین زمینه به نقل از یک «منبع» نزدیک به سپاه پاسداران گفته که «ماده منفجر شده سدیم پرکلرات بوده که یکی از مواد اصلی سوخت جامد موشک است».
رضا طلایی نیک، سخنگوی وزارت دفاع جمهوری اسلامی، این ادعا را رد کرده است.
وعدهٔ قالیباف: هرگونه سهل‌انگاری یا تعمد در انفجار بندر رجایی به مردم اعلام می‌شود
رئیس مجلس شورای اسلامی وعده داد که هرگونه سهل‌انگاری یا تعمد در حادثه انفجار بندر رجایی «به مردم اعلام می‌شود».
محمد باقر قالیباف روز دوشنبه در اظهاراتی گفت که «دستگاه‌های نظارتی، امنیتی و قضایی و نمایندگان چهار کمیسیون مجلس در حال بررسی دقیق و موشکافانه برای کشف هرگونه سهل‌انگاری یا تعمد در حادثه انفجار بندر شهید رجایی هستند و گزارش آن به مردم ارائه خواهد شد».
غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی نیز گفته است: «این‌طور نباشد که چهار یا شش ماه دیگه نتایج مشخص شود. دادستان کل کشور پروندهٔ حادثهٔ بندر رجایی را با همکاری دستگاه‌های امنیتی و اطلاعتی به قید فوریت و جدیت پیگیری کنند و اگر قصور و تقصیری در هر مرتبه و دستگاهی واقع شده شناسایی و برخورد قانونی صورت گیرد».
به رغم گذشت دو روز از این حادثه، هنوز گزارش شفافی از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی در مورد علت این حادثه داده نشده و این امر به گمانه‌زنی‌ها از جمله «خرابکاری» و «انتقال غیراصولی مواد منفجره، به طور خاص سوخت جامد موشک» دامن زده است.
رسانه‌ها و مقامات جمهوری اسلامی این گمانه‌زنی‌ها را رد کرده‌اند، اما هنوز توضیح شفافی ارائه نکرده‌اند.
در همین حال، روزنامه اصولگرای «صبح نو» در سرمقاله خود به بررسی «سناریوهای سیاسی» انفجار در بندر رجایی پرداخته و نوشته که این حادثهٔ «مرموز ابتدای امر اذهان را به سمت یک عملیات خرابکارانه سوق می‌دهد».
به گفته این نشریه، «زمینه‌های سیاسی حادثه یعنی هم‌زمانی با مذاکرات و موضع‌گیری صریح و علنی نتانیاهو در مخالفت با مذاکرات و تأکید بر این‌که “ما به هیچ وجه از مأموریت عقب‌نشینی نخواهیم کرد”، می‌تواند آن را به یک پیام امنیتی مشکوک تبدیل کند».
«صبح نو» نتیجه‌گیری کرده که «ایجاد بحران مصنوعی برای تخریب فضای مذاکرات و انتقام از موفقیت‌های دیپلماتیک اخیر ایران می‌تواند دلایل قوی برای عملیات خرابکاری احتمالی باشد».
ایران و آمریکا در حال حاضر درگیری دور سوم مذاکرات برای دستیابی احتمالی به یک توافق هسته‌ای هستند. نخست‌وزیر اسرائیل در روزهای اخیر گفته که هرگونه توافقی باید منجر به برچیده شدن برنامهٔ هسته‌ای تهران شود.
جعفر پناهی خواستار برگزاری رفراندوم در ایران شد
جعفر پناهی، فیلمساز مشهور ایرانی، در واکنش به انفجار در بندر رجایی خواستار برگزاری رفراندوم در ایران شد.
او در صفحه اینستاگرام خود نوشته که راه نجات مسالمت‌آمیز روشن است؛ برگزاری رفراندومی آزاد و شفاف زیر نظارت نهادهای بین‌المللی.
به گفته او، اگر این راه مسالمت آمیز طی نشود، به گواه تاریخ، خشمِ منجر به ویرانی در پی خواهد بود.
جعفر پناهی نوشته که آتش بندرعباس، شعله‌های فروپاشی حکومتی است که نزدیک نیم قرن ایران را به خاکستر کشیده و محصول این ویرانی: فقر، فساد، تبعیض، سرکوب، نابودی زیرساخت‌ها و انزوای جهانی است.
به گفته او، ساختاری غیرپاسخگو که به نام دین و امنیت، آزادی، آینده ملت را به گروگان گرفته است، امروز خود دشمن اصلی کشور شده است.